-
1 vincō
vincō vīcī, vīctus, ere [1 VIC-].—In war, to conquer, overcome, get the better of, defeat, subdue, vanquish, be victorious: ut qui vicissent, iis quos vicissent imperarent, Cs.: navalibus pugnis Carthaginiensīs.—To prevail, succeed, overcome, win: iudicio: Fabio vel indice vincam, H.: factum est; vincimur, T.: Vicit iter durum pietas, made easy, V.: virgam, to win, V.: vicit tamen in Senatu pars illa, quae, etc., S.: cum in senatu vicisset sententia, quae, etc., L.: Othonem vincas volo, to outbid. —To overcome, overwhelm, prevail over: (naves) neu turbine venti Vincantur, V.: flammam gurgitibus, extinguish, O.: Vincunt aequora navitae, master, H.: Victaque concessit prisca moneta novae, O.: Blanda quies furtim victis obrepsit ocellis, O.: ubi aëra vincere summum Arboris... potuere sagittae, i. e. surmount, V.: viscera flammā, i. e. to cook, V.—To outlast, survive: (Aesculus) Multa virum volvens durando saecula vincit, V.: vivendo vici mea fata, V.—Fig., to prevail, be superior, convince, refute, constrain, overcome: naturam studio, Cs.: vincit ipsa rerum p. natura saepe rationem: vinci a voluptate: peccavi, fateor, vincor, T.: victus patris precibus lacrimisque, L.: est qui vinci possit, H.: Victus amore pudor, O.: victus animi respe<*>t, V.: Ergo negatum vincor ut credam, am constrained, H.: verbis ea vincere, i. e. to express worthily, V.—To overmatch, surpass, exceed, excel: terrae magnitudinem: morum inmanitate beluas: mulierculam mollitiā, H.: Scribere, quod Cassi opuscula vincat, H.—To prove triumphantly, show conclusively, demonstrate: si doceo non ab Habito, vinco ab Oppianico, prove (the fact): vici unam rem... vici alteram, I have established one point: vince deinde, bonum virum fuisse Oppianicum: Vincet enim stultos ratio insanire nepotes, H.: Nec vincet ratio hoc, tantumdem ut peccet idemque Qui, etc., H.—To prevail, gain the point, carry the day: cui si esse in urbe tuto licebit, vicimus: Vicimus et meus est, O.: vincite, si ita voltis, have your way, Cs.: viceris, enjoy your victory, T.* * *vincere, vici, victus Vconquer, defeat, excel; outlast; succeed -
2 vinco
vinco, vīci, victum, 3, v. a. and n. [perh. causat. of root ik-; Gr. eikô, to yield; but cf. per-vicax; v. Curt. Gr. Etym. p. 106], to conquer, overcome, get the better of, defeat, subdue, vanquish, be victorious, etc. (syn.: supero, debello).I.Lit.A.In war or battle:B.jus esse belli, ut qui vicissent, iis, quos vicissent, quemadmodum vellent, imperarent, etc.,
Caes. B. G. 1, 36:Carthaginienses navalibus pugnis,
Cic. Imp. Pomp. 18, 55:Galliam bello,
Caes. B. G. 1, 34 fin.:non virtute neque in acie vicisse Romanos,
id. ib. 7, 29:id vi et virtute militum victum atque expugnatum oppidum est,
Plaut. Am. 1, 1, 36:vicimus vi feroces,
id. ib. 1, 1, 82: aio te, Aeacida, Romanos vincere posse, Enn. ap. Cic. Div. 2, 56, 116 (Ann. v. 186 Vahl.): sicut fortis equus, spatio qui saepe supremo Vicit Olympia, Enn. ap. Cic. Sen. 5, 14 (Ann. v. 442 ib.): aliquando [p. 1992] ut vincat, ludit assidue aleam, Poët. ap. Suet. Aug. 70 fin.:L. milia,
to win at play, August. ib. 71.—In a lawsuit, etc., to be successful, to gain:C.vincere judicio,
Cic. Rosc. Com. 18, 53:quem tu horum nil refelles, vincam scilicet,
Ter. Phorm. 1, 2, 82; Hor. S. 1, 2, 134:causam suam,
to win, Ov. H. 16, 76.— Pass.:factum est: ventum est: vincimur,
Ter. Phorm. 1, 2, 85.—In other relations, to win, prevail, be successful, gain, overcome:D.sponsione,
Cic. Quint. 27, 84:sponsionem,
id. Caecin. 31, 91:vicit iter durum pietas,
controlled, made easy, Verg. A. 6, 688; cf. Mart. 5, 23, 5; Claud. Cons. Hon. 46:labor omnia vicit,
Verg. G. 1, 145; cf.difficultates, Auct. B. G. 8, 21: virgam,
to win, Verg. A. 6, 148:vicit tamen in Senatu pars illa, quae, etc.,
Sall. J. 16, 1:factione respectuque rerum privatarum... Appius vicit,
Liv. 2, 30, 2:cum in senatu vicisset sententia, quae, etc.,
id. 2, 4: Othonem vincas volo, to outbid (in an auction), Cic. Att. 13, 29, 2; 13, 33, 2.—To defeat as a candidate for office:competitorem in suffragiis,
Quint. 7, 1, 29.—Transf., of inanimate subjects.1.To overcome, overwhelm, prevail over, etc.:2.(naves) neu turbine venti Vincantur,
Verg. A. 9, 92:victa ratis,
Ov. Tr. 1, 4, 12:flammam gurgitibus,
id. Am. 3, 6, 42:noctem flammis,
Verg. A. 1, 727:vincunt aequora navitae,
prevail against, get the better of, Hor. C. 3, 24, 41:victaque concessit prisca moneta novae,
Ov. F. 1, 222:quernaque glans victa est utiliore cibo,
id. ib. 1, 676:corpora victa sopore,
id. ib. 1, 422; cf.:blanda quies furtim victis obrepsit ocellis,
id. ib. 3, 19:hi casses (linei) vel ferri aciem vincunt,
Plin. 19, 1, 2, § 11:campum turbā vincente,
overflowing, Sil. 6, 390.—To outlast, survive:3.(aesculus) Multa virum volvens durando saecula vincit,
Verg. G. 2, 295:vivendo mea fata,
id. A. 11, 160.—To surmount, scale:4.aëra (sagittae),
Verg. G. 2, 123; cf.:montes ascensu,
Claud. III. Cons. Hon. 46.—To reduce, change, etc.;II.of cooking: nec viscera quisquam... potest vincere flammā,
Verg. G. 3, 560:cochleas undis calefactas et prope victas,
Ser. Samm. Med. 319.—Of smelting ores:metallorum primitiae nullis fornacibus victae,
Tac. H. 4, 53.—Of melting snow:nive, quae zephyro victa tepente fluit,
Ov. F. 2, 220.—Of digestion: pervigilio quidem praecipue vincuntur cibi,
Plin. 11, 53, 118, § 283.—Trop.A.In gen., to prevail, be superior; to convince, refute, constrain, overcome, etc.:B.argumentis vincit,
Plaut. Am. 1, 1, 267:naturam studio,
Caes. B. G. 6, 43:vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem,
Cic. Rep. 2, 33, 57; cf. id. ib. 3, 8, 13: si subitam et fortuitam orationem commentatio et cogitatio facile vincit;hanc ipsam profecto assidua ac diligens scriptura superabit,
id. de Or. 1, 33, 150:sapientis animus vincetur et expugnabitur?
id. Par. 4, 1, 27:animum,
Plaut. Trin. 2, 2, 29:non est consentaneum, qui invictum se a labore praestiterit, vinci a voluptate,
Cic. Off. 1, 20, 68:labascit, victu'st, uno verbo, quam cito!
Ter. Eun. 1, 2, 98:eludet, ubi te victum senserit,
id. ib. 1, 1, 10:illius stultitiā victa ex urbe tu migres?
id. Hec. 4, 2, 13:adulescentulus saepe eadem audiendo victus est,
id. Heaut. 1, 1, 62:peccavi, fateor, vincor,
id. ib. 4, 1, 31:victus patris precibus lacrimisque,
Liv. 23, 8, 4:divūm pater victus tuis vocibus,
Hor. C. 4, 6, 21:est qui vinci possit,
id. S. 1, 9, 55:pietas Victa furore,
id. C. 3, 27, 36:victus amore pudor,
Ov. Am. 3, 10, 29:filia victa in lacrimas,
Tac. A. 1, 57:victus animi respexit,
Verg. G. 4, 491:triumphantes de lege victā et abrogatā,
Liv. 34, 3, 9.— With ut:ergo negatum, vincor, ut credam miser,
am constrained, compelled, Hor. Epod. 17, 27.—In partic.1.To overmatch in some quality, to surpass, exceed, excel, = superare:2. (α).stellarum globi terrae magnitudinem facile vincebant,
Cic. Rep. 6, 16, 16:opinionem vicit omnium, quae, etc.,
id. Ac. 2, 1, 1:exspectationem omnium,
id. Verr. 2, 5, 5, § 11:eam (noctem) edepol etiam multo haec (nox) vicit longitudine,
Plaut. Am. 1, 1, 125:morum immanitate vastissimas vincit beluas,
Cic. Rep. 2, 26, 48:quamlibet mulierculam Vincere mollitiā,
Hor. Epod. 11, 24:odio qui posset vincere Regem,
id. S. 1, 7, 6:scribere, quod Cassi opuscula vincat,
id. Ep. 1, 4, 3; cf.:qualia (praecepta) vincunt Pythagoran,
id. S. 2, 4, 2.— Poet. with inf.: vir nulli victus vel ponere castra vel junxisse ratem, etc., excelled by none in pitching a camp, etc., Sil. 5, 552; 6, 141.—With obj.-clause:(β).quid nunc? vincon' argumentis te non esse Sosiam?
Plaut. Am. 1, 1, 277:profecto ita esse, et praedico, vero vincam,
id. Most. 1, 2, 12:vince deinde, bonum virum fuisse Oppianicum,
Cic. Clu. 44, 124: dicendo vincere non postulo, Matius ap. Cic. Fam. 11, 28, 4:vincet enim stultos ratio insanire nepotes,
Hor. S. 2, 3, 225.—With ut:(γ).nec vincet ratio hoc, tantundem ut peccet idemque Qui, etc.,
Hor. S. 1, 3, 115.—Absol.:3.si doceo non ab Avito, vinco ab Oppianico,
Cic. Clu. 23, 64.—With respect to something disputed, to prevail, gain one's point, carry the day. So only in the expressions,a.Vicimus:b.cui si esse in urbe tuto licebit, vicimus,
Cic. Att. 14, 20, 3:rumpantur iniqui. Vicimus: assiduas non tulit illa preces,
Prop. 1, 8, 28: vicimus exclamat;mecum mea vota feruntur,
Ov. M. 6, 513:vicimus et meus est,
id. ib. 4, 356.—Vincite, viceris, vincerent, have it your own way, just as you like, carry your point, an expression of reluctant assent:4.vincite, si ita vultis,
Caes. B. G. 5, 30; Ov. M. 8, 509:vincerent ac sibi haberent, dummodo scirent,
Suet. Caes. 1 fin.:viceris,
Ter. And. 5, 3, 21.—To treat worthily, set forth with dignity ( poet.):nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam sit,
Verg. G. 3, 289; cf.:vincere verbis,
Lucr. 5, 733.
Перевод: с латинского на английский
с английского на латинский- С английского на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Русский
- Французский